مطالعه بسترها و شاخص های ایجاد و توسعه پنجره واحد تجاری در ایران

با ورود به عصر اطلاعات بسیاری از جنبه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی حیات بشر دستخوش تحولی عمیق گردید. یکی از ابعاد این تحول، تغییرات عمیقی است که در روابط اقتصادی بین افراد، شرکت ها و دولت ها به وجود آمده است. از این رو دولت با استفاده از تکنولوژی های جدید به گسترش دسترسی و ارایه اطلاعات و خدمات دولتی به اقشار جامعه و همچنین خود اجزای دولت می پردازد. لذا تحقیق حاضر با روش توصیفی- پیمایشی و با ماهیت کاربردی در پی شناسایی و تبیین وضعیت پدیده پنجره واحد تجاری به عنوان یک راهکار موثر جهت تسهیل تعاملات تجارت فرامرزی بوده و با توجه به ابعاد گسترده و مزایای انکار ناپذیر آن، سعی گردیده بسترهای ایجاد و توسعه آن در ایران مورد بررسی قرار گیرد. در این راستا براساس شاخص های مدل توسعه پویای موسسه برنامه های توسعه ای سازمان ملل، مبنایی برای شناخت میزان اهمیت هر شاخص و وضعیت موجود آن در ایران در استراتژی پنجره واحد تجاری ایجاد می نماید، به گونه ای که می توان از طریق آن به طراحی معیارهایی برای تعیین نوع و میزان سرمایه گذاری مورد نیاز جهت بهبود و توسعه زیرساخت فنی، سیاست ها، ظرفیت منابع انسانی، نهادها و محتوا و کاربردها پرداخت. جهت رسیدن به این هدف تلاش شده تا ضمن توجه به تجارب کشورهای دیگر و توصیه های سیفکت، متغیر های لازم در هر شاخص جهت استقرار پنجره واحد تجاری شناسایی شده و از طریق نظرسنجی از خبرگان امر در وزارت صنعت، معدن و تجارت، گمرک و بانک مرکزی ج.ا.ایران و با استفاده از آزمون فریدمن، آزمون t تک نمونه ای و تحلیل عاملی میزان اهمیت و وضع موجود این شاخص ها در ایران، مورد پژوهش و ارزیابی قرار گرفته است. طبق یافته ها تحقیق شاخص های مربوط به حوزه توسعه زیرساخت فنی و تدوین سیاست ها از میزان اهمیت بالایی برخوردار بوده و از وضعیت نسبی خوبی نیز در ایران برخوردار است و به ترتیب شاخص های مربوط به حوزه توسعه محتوا و کاربردها، نهادها و درنهایت ظرفیت منابع انسانی میزان اهمیت کمتری را دارا بوده است.